Trendsz, Hard & soft skills

Ongemakkelijke vragen stellen, een kritisch houding aannemen, fouten in de software opsporen en risico’s van een applicatie blootleggen. Zomaar wat vaardigheden van een software tester die niet altijd leuk gevonden worden in het team. Testers zijn leergierig, kritisch, sceptisch en vaak bezig met continuous improvement. Niet alleen met betrekking tot de software, maar ook op het gebied van processen en samenwerking. Voorgestelde verbeteringen zorgen met enige regelmaat voor weerstand, terughoudendheid en soms zelfs ergernissen. “Waarom moet het nou weer anders? Het is toch prima zoals het nu gaat?” en “Laat me maar gewoon mijn ding doen, dan komt het wel goed” zijn veelgehoorde reacties. Hoe krijg je deze mensen tóch mee naar een punt waar ze in eerste instantie niet naartoe wilden? Ik vertel je in deze blog graag meer over de kracht van verwondering en vier basisangsten.

De kracht van verwondering

Verwonderen. Wat is het? Hoe doe je dat? En – nog belangrijker – wat levert het uiteindelijk op? Verwonderen betekent dat je een gebeurtenis, situatie of iemands gedrag zonder oordeel bekijkt. Je observeert, analyseert en constateert zonder emotie. Dit kun je op de werkplek toepassen om vervolgens een boodschap neutraal over te brengen. Bijvoorbeeld wanneer je een verbetering wilt doorvoeren of een situatie wilt benoemen waar je ontevreden over bent. In plaats van je frustratie te laten doorschemeren, breng je de boodschap neutraal. Dat neutraal overbrengen zit ’m zowel in de formulering als in de toon, houding en andere non-verbale communicatie. De ontvanger voelt zich hierdoor minder snel aangevallen en je voorkomt dat hij of zij ‘de hakken in het zand’ zet. In plaats van: “Zo gaan we het doen” of: “Zo werkt het niet” breng je de boodschap neutraal: “Goh, waarom is het eigenlijk dat we dit op deze manier doen…” of: “Kunnen jullie me misschien helpen, want ik ben zo benieuwd naar…”.

Software testers zijn doorgaans de kritische nerds van het team die altijd iets op of aan te merken hebben. Wanneer je leert te verwonderen, zorgt dat ervoor dat jouw boodschap positiever ontvangen en opgepakt wordt in plaats van de reactie: “Daar heb je die tester weer met allerlei opmerkingen over hoe het beter kan”. Dit maakt je werk makkelijker én leuker.

"Software testers zijn doorgaans de kritische nerds van het team die altijd iets op of aan te merken hebben."

De Verwondervragen

Je kunt frustraties ombuigen naar een verwondering door er een vraag van te maken. Bijvoorbeeld:

  • Waarom grijpt het management niet in als het testteam tegen problemen aanloopt?
  • Waarom gaat het team al binnen twee minuten over naar het verzinnen van oplossingen?
  • Waarom leidt onze ‘defintion of done’ zo vaak tot discussie?
  • Waarom wordt de debriefing-sessie door andere testers regelamtig overgeslagen?

Verwonderingen worden vaak geformuleerd met een waarom-vraag. Maar pin je daar niet op vast! Een aantal andere formuleringen zijn bijvoorbeeld: “Hoe komt het dat we ooit deze keuze hebben gemaakt?” of “Welke afspraken zijn er ooit met welke partijen gemaakt?”. De vervolgvraag “…en waarom houden we ons daar niet meer aan” hou je dan achterwege, want dáár zit weer een oordeel in verstopt!

Vier basisangsten

Door je te verwonderen over iemands houding of gedrag, kun je je inleven in die persoon. Vervolgens kun je redenen bedenken waarom hij of zij zich aangevallen voelt, hardnekkig vasthoudt aan de status quo en niet lijkt te willen veranderen. Voor die stap is het handig om te weten dat weerstand doorgaans voortkomt uit één van de volgende vier basisangsten:

  1. Angst voor de dood (onomkeerbaar verlies)
  2. Angst om de controle te verliezen
  3. Angst om niet gezien te worden
  4. Angst om nutteloos te zijn

De angst voor de dood is op kantoor natuurlijk niet letterlijk te nemen, maar vertegenwoordigt hier bijvoorbeeld de ‘dood van je carrière’ door reputatieschade of ontslag en de angst daarna geen nieuwe baan meer te kunnen vinden.

Maar wat heb je hier dan aan? Wanneer je een ‘verwonderlijst’ hebt gemaakt, kun je per verwondering bedenken welke angst hieraan ten grondslag ligt. Wanneer je dat denkt te weten, kun je dát gebruiken om de persoon in kwestie mee te krijgen. Is de collega bang om nutteloos te zijn? Dan kun je aangeven hoeveel nuttiger hij of zij is wanneer op de voorgestelde manier van werken wordt ingegaan. Op deze manier creëer je een intrinsieke motivatie, waardoor de collega gaat meebewegen of zelfs gaat helpen ánderen mee te krijgen!

Schermafbeelding 2021-10-15 om 14.54.30

Direct toepassen!

Je hebt in principe niets nodig om je te ‘verwonderen’, behalve misschien een beetje oefenen. Daar kun je gelijk al mee beginnen! Maak een verwonderlijst van je huidige werksituatie: dingen die je graag anders zou willen zien. Verwoord de punten vervolgens zo neutraal mogelijk. Je kunt dit ook samen met een collega doen, om elkaar scherp te houden op het achterwege laten van je eigen frustraties en oordeel. Overweeg de onderliggende redenen en daaraan ten gronde liggende angsten. Hoe kun je die angsten adresseren zonder aanvallende intonatie? Je zult zien dat je met deze aanpak veel weerstand kunt weghalen!

EuroSTAR

Deze blog is gebaseerd op de tutorial Engage Resistance with the Power of ‘Verwondering’ die ik samen met Anne Colder op 28 september heb verzorgd op EuroSTAR. Niet alleen werd de workshop enorm gewaardeerd door de ruim 50 deelnemers, ook de award Best Tutorial 2021 die we in ontvangst mochten nemen getuigt van het succes van dit onderwerp.

Wil je meer weten over dit onderwerp of heb je voor jouw organisatie interesse in een workshop over verwonderen. Laat het ons dan weten!

Schermafbeelding 2021-10-15 om 14.58.39

Wil je ons nieuwste Paarsz magazine per post ontvangen? Laat dan je gegevens achter.

Ontwerp zonder titel (19)

Werken bij Bartosz?

Vincent Verhelst

Geïnteresseerd in Bartosz? Dan ga ik graag met jou in gesprek. We kunnen elkaar ontmoeten met een kop koffie bij ons op kantoor. Of tijdens ontbijt, lunch, borrel of diner op een plek die jou het beste uitkomt. Jij mag het zeggen.

Mijn Paarsz